آشنایی با انواع کفپوش ورزشی

به نظر شما کفپوش ورزشی تا چه میزان در کیفیت یک سالن ورزشی مؤثر است؟ در انتخاب میان انواع کفپوش ورزشی باید به چه مواردی دقت داشت و چه نکاتی را در نظر گرفت؟

در واقع یکی از مهم ترین موارد برای یک سالن ورزشی، کفپوش های آن است. صرف نظر از اینکه این کفپوش توسط کودکان، جوانان، دوندگان یا ورزشکاران حرفه ای استفاده می شود، موضوع حائز اهمیت آن است که کفپوش باشگاه باید بتواند حداقل پاسخ گوی نیازهای شما باشد. چرا که محیطی است، که افراد باید در راحتی و امنیت بسیار و با خیال آسوده در آن به انجام فعالیت های ورزشی بپردازند.

ویژگی های کفپوش ورزشی مناسب

برای اینکه انتخاب انواع کفپوش ورزشی تا حد امکان برای گروه استفاده کننده مؤثر باشد، توجه به برخی عوامل، بسیار مهم است. در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

راحتی

برای محافظت از رباط ها و مفاصل بدن، کفپوش باید متناسب با نیازهای کاربر طراحی شود. موج نداشته و حرکت کردن روی آن راحت باشد. این مهمترین ویژگی کفپوش ورزشی است.

ایمنی

کف باید به میزان مناسب اصطکاک ایجاد کند. چرا که بیشتر یا کمتر بودن این اصطکاک از حد استاندارد می تواند موجب لیز خوردن و یا راحت نبودن حرکت بر روی آن شود. این ویژگی کفپوش ورزشی برای اطمینان از حرکت سریع و ایمن حائز اهمیت است.

نگهداری

کفپوش باشگاه باید دوام بالایی داشته و به راحتی تمیز شود. میزان راحتی تمیز شدن کفپوش یک باشگاه از این نظر اهمیت بسیاری دارد که دائماً باید انجام شود و راحت بودن این عمل به آن سرعت و تکرار بیشتری نیز می بخشد.

استانداردهای انواع کفپوش ورزشی

چهار فاکتور کلیدی در مورد ایمنی و مناسب بودن کفپوش برای فعالیت های ورزشی عبارت اند از: کاهش نیرو، اصطکاک، بازگشت توپ و تغییر شکل عمودی. هر متغیر اطلاعات مهمی را برای انتخاب یک سیستم کفپوش تفریحی یا ورزشی ارائه می دهد. در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت:

کاهش نیرو

کاهش نیرو (که “جذب ضربه” نیز نامیده می شود) توانایی یک سطح برای کاهش نیروی ضربه را ارزیابی می کند. استاندارد کاهش نیرو معمولاً طبق استاندارد ASTMF2569 آزمایش می شود و میزان ضعیف شدن ضربه را پس از برخورد با سطح نشان می دهد.

این استاندارد درجات کاهش نیرو را به پنج رده تقسیم می کند تا تعیین مناسب ترین سطح برای ورزش ها و فعالیت های خاص آسان تر شود. این آزمایش بر روی انواع کفپوش ورزشی انجام گشته و ASTMF2772 حداقل ۱۰ درصد کاهش نیرو را در هر کفپوش طراحی شده برای ورزش های داخلی یا تفریحات فیزیکی ضروری می داند.

ریباند توپ

ریباند یا پرش توپ یک ویژگی مکانیکی است که میزان مناسب بودن سطح را برای ورزش هایی مانند بسکتبال تعیین می کند. این استاندارد به دو پارامتر مربوط می شود: یکی سطح یکنواختی و دیگری سطح عملکرد

ریباند توپ بر اساس واکنش توپ و تعامل آن با سطح تعیین می شود.

تغییر شکل عمودی

مقادیر تغییر شکل عمودی نشان دهنده توانایی سطح برای مقاومت در برابر تغییر شکل هنگام فشار است. میزان زیاد این تغییر، ایمنی ورزشکار را تحت تأثیر قرار داده و باعث بی ثباتی پا می شود. تغییر شکل آن به میزان کم نیز ممکن است منجر به صدمات ناشی از نیروی ضربه لحظه ای شود.

 اصطکاک

اصطکاک کف، واکنش سطح به یک پای لغزنده، در شرایط خشک را توصیف می کند. این استاندارد نیز دو پارامتر قبل را در نظر می گیرد: سطح عملکرد و سطح یکنواختی

این استاندارد یکی از مهم ترین استانداردها برای کفپوش ورزشگاه هاست.

انواع کفپوش ورزشی

به طورکلی کفپوش های ورزشی به سه نوع اصلی تقسیم می شوند.

• کفپوش ورزشی پوینت الاستیک: یک پوشش نرم، اغلب روی یک سطح سخت مثل بتن یا چوب است. این نوع کفپوش ها معمولاً برای سالن های ورزشی کوچک، مهدکودک ها و مناطقی که در آن فعالیت های زیاد انجام می شود، مناسب است
• کف ورزشی اِریا الاستیک: یک پوشش سخت، بر روی لایه ای دیگر. برای سالن های ورزشی با تمرکز روی بسکتبال مناسب است، چرا که بهترین ریباند توپ ممکن را خواهید داشت. این نوع کفپوش ها به دو شکل تولید میشوند: چوب سخت و لاستیک
• کفپوش ورزشی ترکیبی الاستیک: در این حالت کف دارای ساختار فرعی منعطف در ترکیب با پوشش کشسان نقطه ای است، یعنی ترکیب دو مورد قبلی. این کفپوش ها برای انواع ژیمناستیک و همچنین سالن های ورزشی مناسب اند.

رایج ترین و متداول ترین مواد استفاده شده در پوشش های لاستیکی، شامل موارد زیر می باشد:

• کائوچو (Caouchouc)
• لینولئوم (Linoleum)
• وینیل (Vinyl)

انواع کفپوش ورزشی

نمودار الاستیک سطحی

• Area elastic
• سیستم های چوبی
• دارای کفی انعطاف پذیر با تغییر شکل بسیار.

نمودار الاستیک نقطه ای

• Point elastic
• سیستم های مصنوعی
• سطح کفپوش انعطاف پذیر و نرم که در آن ناحیه فرو رفته با اندازه فشار وارد شده متناسب است.

نمودار الاستیک ترکیبی

• Combi elastic
• ترکیب دو سیستم دیگر

رایج ترین کفپوش های ورزشی

وینیل ورزشی

وینیل ورزشی درجه بالایی از جذب ضربه، یکنواختی و راحتی را برای ورزشکاران فراهم می کند. این نوع از کفپوش برای بسکتبال، والیبال، فوتسال و بسیاری از کاربردهای دیگر ایده آل است و حتی در فعالیت جمعی و مکان های چندمنظوره نیز بسیار مناسب است.

اگر مکان موردنظر شما علاوه بر ورزش ها، میزبان کنفرانس ها، مجامع و رویدادها نیز می باشد، کفپوش وینیل ضربه گیر یک انتخاب عالی برای شما است. این نوع کف پوش بیشتر در مدارس، مراکز اجتماعی، مراکز ورزشی خصوصی و اماکن مذهبی رایج است.

کفپوش های وینیل در داخل خانه برای ایجاد مناطق بازی یا ورزش استفاده می شود و مدارس و مراکز تفریحی نیز می توانند از کفپوش های ورزشی وینیل برای پوشش مناطق ورزشی دانش آموزان استفاده کنند.

لاستیک ولکانیزه

کفپوش لاستیکی ولکانیزه از یک لایه زیرین لاستیکی بازیافتی و یک لایه رویه سایش لاستیکی خالص برای رنگ شدن تشکیل شده است. دوام بالا مهم ترین ویژگی این مورد از انواع کفپوش ورزشی است.

لاستیک ولکانیز شده در برابر رفت و آمد های زیاد و مداوم روی آن و همچنین تجهیزات سنگین بدن سازی مقاوم بوده و انتقال صدا را کاهش می دهد. این نوع کفپوش در برابر ضربه های ناشی از وزنه ها، گیره ها و اسکیت ها مقاومت می کند و مناسب ترین نوع کفپوش باشگاه های بدن سازی است.

لاستیک بازیافتی با EPDM

این مورد نوع خاصی از کفپوش لاستیکی است و در سالن هایی که ورزش های رقابتی و مسابقه ای در آن برگزار می شود بسیار مناسب است. اگر سالن مورد نظرتان را برای ورزش هایی مثل اتاق وزنه یا اتاق تمرین آماده می کنید حتماً این کفپوش را در لیست انتخابی خود قرار دهید.

لاستیک بازیافتی با تراشه های EPDM معمولاً به صورت رولی یا کاشی هایی با قابلیت نصب آسان در بازار موجود است. این کفپوش ها همچنین با ضخامت های متنوع و متفاوت برای ارائه دوام عالی و حداکثر جذب لرزش تولید می شوند.

پلی اورتان

یکی از پرکاربردترین و بادوام ترین موارد انتخابی کفپوش های ورزشی، پلی اورتان است. می توان گفت این نوع کفپوش با حداکثر مقاومت در برابر لغزش و سایش همه کاره ترین مورد از انواع کفپوش ورزشی در داخل ساختمان ها هستند.

 در واقع اگر در ورزشگاه خود به سطحی نیاز دارید که تجهیزات سنگین را نیز تحمل کند، پلی اورتان یک گزینه بسیار عالی است. کفپوش پلی اورتان بسیار بادوام است و بهترین جهش برای توپ را در بازی هایی که با توپ سروکار دارند فراهم می کند.

کفپوش ورزشگاه در خانه های صحرایی و مناطق چند منظوره نیز رواج بسیاری دارد و تنها سیستم کفپوش ورزشی بدون درز است.

چوب سخت افرا

چوب سخت افرا سنتی ترین انتخاب در زمین های بسکتبال است. در گذشته بیشترین کفپوش مصرفی در زمین های بسکتبال سرپوشیده چوب افرا بوده است.

اما اینک گزینه های انتخابی دیگری نیز برای زمین های بسکتبال وجود دارد؛ اما اگر از این چوب به عنوان کفپوش زمین خود استفاده می کنید، باید به نیازهای تهویه محیطی چوب سخت افرا، هزینه های نگهداری سالانه، تعویض آن پس از هر ۱۰ تا ۱۵ سال و کاهش تطبیق پذیری این کفپوش نسبت به دیگر موارد در سالن های چندکاره توجه داشته باشید.

نصب انواع کفپوش ورزشی چگونه انجام می شود؟

کفپوش های ورزشی در اشکال و اندازه های مختلفی وجود دارند؛ اما نصب کفپوش های ورزشی یک فرآیند مرحله ایست. در ادامه مراحل آن را بررسی خواهیم کرد.

برداشتن طبقه قدیمی

در این مرحله کفی قدیمی در صورت وجود برداشته می شود. این کفپوش می تواند یک کفی چوبی قدیمی، فرش، وینیل، کاشی یا حتی یک کف لاستیکی قدیمی ورزشگاه باشد.

آماده سازی کف زیرین

جنس کف های زیرین یکی از موارد زیر است:

• تخته های کف (برای محافظت از آن ها باید چیزی بر روی آن ها سوار شود. در غیر این صورت، کفپوش ورزشی به داخل تخته کف فشرده می شود.)
• بتن (در مورد بتن، همیشه نیازی به نصب تخته نیست. با این حال، بتن باید بدون ترک و در شرایط خوبی باشد.)
• تخته سه لا

نصب زیرانداز

مهم ترین نکته در نصب انواع کفپوش ورزشی زیرانداز است. البته منظور زیر اندازی نیست که برای فرش استفاده می کنیم، بلکه یک زیرانداز لاستیکی یا فومی با کارایی بالاست.

این لایه زیرین برای محافظت از کف در برابر ضربه بسیار مهم است. در واقع نیروی وارده از بیرون به سطح کفپوش به لایه زیرین وارد می شود و زیر انداز از کف زیرین محافظت می کند.

نصب لایه رویین

پس از قرار دادن سطح زیرین و زیر انداز نوبت به نصب لایه ی رویه می رسد که یک تشک لاستیکی یا وینیل لاستیکی خواهد بود. سطح بالایی باید در صورت خیس شدن غیر لغزنده باشد و به راحتی نیز تمیز شود.

قبل از نصب سطح بالایی، نوعی چسب روی لایه زیرین پاشیده می شود. با این کار سطح بالایی به لایه زیرین می چسبد و در جای خود نگه داشته می شود. در واقع این چسب از حرکت لایه ی بالایی روی لایه ی زیرین جلوگیری می کند؛ اما در صورت لزوم بدون آسیب رساندن به لایه زیرین با استفاده از ابزار، بالا آمده و جدا می شود.

تمیز کردن

اکنون کفپوش ورزشی آماده است؛ اما قبل از حرکت، کف را تمیز می کنیم تا رد پا و گرد و غبار از فرآیند نصب پاک شود. اکنون کف شما آماده استفاده برای تمرین خواهد بود.

سخن آخر

در این مطلب به انواع، استانداردها و موارد مهم در ویژگی کفپوش ورزشی اشاره کردیم. انتخاب میان انواع کفپوش ورزشی مانند کفپوش پلی اورتان، لاستیک ولکانیزه، چوب سخت افرا، وینیل ورزشی و … کاملاً بسته به نوع ورزش، نوع سالن و مکانی که قرار است کفپوش در آن نصب شود بستگی دارد. با توجه به اینکه ورزشگاه مکانی است که راحتی و ایمنی ورزشکاران بسیار حائز اهمیت است، باید با آگاهی تمام، کفپوش آن را انتخاب نمایید. کفپوش باشگاه ورزشی به نوعی لباس آن است و در انتخاب آن باید دقت زیادی به خرج داد.