هر آنچه لازم است در مورد روان شناسی رنگ آبی و تأثیر آن در دکوراسیون و لباس و… بدانید

این باور که رنگ ها می توانند باعث ایجاد تغییراتی در ذهنیت یا حالات روحی انسان شود، کاملاً اثبات شده است. روان شناسی رنگ آبی و رنگ های دیگر این موضوع را از طریق علمی مورد بررسی قرار داده و تأیید می کنند.

پیدا کردن رنگ آبی در طبیعت کار دشواری نیس و با یک نگاه کوتاه به اطراف، می توانید مثال های زیادی را برای آن مشاهده کنید. مشاهده این رنگ در طبیعت، آن هم در ابعاد گسترده و در شرایط مختلف، باعث شده تا تصورات و تداعی های متفاوتی از آن در ذهن افراد شکل گیرد.

در چنین شرایطی است که روان شناسی رنگ ها کارآمد خواهد بود. اطلاعاتی که از این طریق در اختیار کاربر قرار می گیرد، بسیار جامع تر از زمانی خواهد بود که خود شخص بخواهد در این مورد تحقیق کند. بزرگ بودن جامعه آماری که در بحث روان شناسی تحلیل می شوند، دلیل اصلی بر جامعیت و کامل بودن این اطلاعات است.

رنگ آبی چگونه به وجود می آید؟

پاسخ به این سوال نیاز دارد از جنبه های مختلفی به موضوع نگاه کنیم. روش ایجاد رنگ در همه شرایط یکسان نیست و به بیانی ساده تر برای تشکیل رنگ آبی روی کاغذ و مانتیورها باید از شیوه های متفاوتی استفاده کنیم.

اصطلاحاً به این روش ها، مدل رنگی گفته می شود و در این مقاله آبی را در مدل رنگی RGB، CMYK و HSL مورد بررسی قرار می دهیم. اما خارج بحث مدل های رنگی، برای ساختن رنگ آبی روش های مختلفی وجود دارد.

برای مثال و در بحث طراحی و نقاشی، از ترکیب فلزات کبالت، آلومینیوم و سنگ های لاجوردی می توان طیف های محتلف این رنگ را به وجود آورد. با توجه به شدت روشنایی، میزان پوشانندگی و ساختار شیمیایی هر یک از این سه ماده، می توان فرمول های مختلفی برای ایجاد طیف های رنگ آبی به دست آورد.

مدل رنگی CMYK

این مد رنگی که قدمت بالایی نیز دارد، برای چاپ بر روی انواع کاغذ یا مقوا مورد استفاده است. در این مد، چهار رنگ اصلی وجود دارند و بقیه رنگ ها از ترکیب آن ها در مقدار های متفاوت، حاصل می شوند. فیروزه ای، ارغوانی، زرد و سیاه، مواد اولیه مورد استفاده برای ایجاد رنگ های مختلف در این سیستم هستند.

برای تشکیل رنگ آبی در این مد لازم است ۲۰% رنگ ارغوانی، ۱۰۰% فیروزه ای، ۰% زرد و ۰% رنگ سیاه با هم ترکیب شوند. نتیجه نهایی با این درصد ترکیب، رنگی شبیه به آبی آسمان است. برای تیره تر شدن رنگ نهایی می توان درصد ترکیب سیاه و ارغوانی را افزایش داد.

مدل رنگی RGB

تفاوت اصلی این مد با CMYK در نحوه ایجاد رنگ ها است. مدل RGB برای تشکیل رنگ های مختلف نیاز به یک منبع نور دارد، از این رو کاربرد اصلی آن نیز در انواع نمایشگر ها است. در این مد رنگی برای ایجاد رنگ های مختلف، لازم است سه رنگ اصلی با هم ترکیب شوند.

قرمز، سبز و آبی رنگ های اصلی در مدل RGB هستند و نام این مدل هم از حروف اول کلمات انگلیسی همین رنگ ها برداشته شده است. با توجه به این که آبی یکی از رنگ های اصلی در این سیستم است، برای تشکیل آن باید ۱۰۰% رنگ آبی، ۰% رنگ قرمز و ۰% رنگ سبز با هم ترکیب شوند.

نتیجه نهایی ترکیب با میزان های بیان شده، یک رنگ آبی خالص خواهد بود که هیچ رنگ اضافی در آن نیست.

مدل رنگی HSL

برای شبیه سازی رنگ ها در دنیای دیجیتالی از مدل رنگی HSL استفاده می شود. پارامترهای اختصاص یافته به هر رنگ در این سیستم کاملاً با RGB و CMYK متفاوت است.

HSL مخفف شده ای از سه کلمه HUE، SATURATION، LIGHTNESS است که به معنای درجه رنگ، اشباع و روشنایی هستند.

در مدل رنگی HSL، رنگ ها را به کمک درصد اشباع، شدت روشنایی و درجه شناسایی می شوند. در مورد رنگ آبی این پارامتر های به شکل زیر خواهند بود:

درجه: ۲۴۰، اشباع رنگی: ۱۰۰%، روشنایی ۵۰%

روان شناسی رنگ آبی

ارتباط رنگ آبی با عناصر طبیعی باعث شده تا یکی از رنگ های پرطرفدرار و البته پرمعنا باشد. تحقیقات ثابت کرده که رنگ آبی اثرات مثبتی بر روی افرادی که استرس زیادی دارند، می گذارد.

از دید روان شناسی، آبی یک رنگ آرام، با ثبات،خنک، متمرکز، تسکین دهنده، قابل اعتماد و پایین آورنده استرس شناخته می شود. این رنگ از قدیم به عنوان سمبل و نماد وفاداری و اعتماد در بین مردم شناخته می شده است.

علم روان شناسی، با بررسی اثرات این رنگ بر افراد مختلف، نشان داده که رنگ آبی در میان جنس مذکر طرفداران بیش تری دارد و اوصولاً آبی رنگ مورد علاقه بسیاری از مردان و پسران است. با این وجود نمی توان یک رنگ را به یک جنسیت اختصاص داد.

طیف های مختلفی از آبی وجود دارند که برای هر شخص تداعی های ذهنی متفاوتی را ایجاد خواهند کرد. همین موضوع باعث شده تا دید عموم نسبت به این رنگ و حتی در شرایط محتلف، یک دید مثبت و علاقه مندانه باشد.

هنگامی که از روان شناسی رنگ آبی صحبت می کنیم، منظور اطلاعات جامعی در مورد ویژگی ها، کاربرد ها، اثرات روحی روانی یا اثرات فیزیکی است که این رنگ بر روی افراد مختلف می گذارد. این داده ها می توانند در هنگام یافتن بهترین کارایی برای این رنگ، بسیار کمک کننده باشند.

مفهوم رنگ آبی

تغییرات فرهنگی، روحیات شخصی یا باور های مردم یک ناحیه ممکن است در برداشتی که از رنگ آبی دارند اثر داشته باشند. اما این رنگ برای سال های سال است که معنا و مفهوم اصلی خود را حفظ کرده است.

آبی در میان جوامع گوناگون عموماً به عنوان رنگ اعتماد، آرامش و صلح شناخته می شود و این باور از گذشته تا به حال تفاوت چندانی نداشته است. رنگ آبی نمایانگر قدر و سمبل اقتدار شناخته می شود و استفاده از رنگ آبی در یک محیط می تواند به حاضرین، اعتماد به نفس بالاتری را القا کند.

از تناژهای تیره تر این رنگ برای طراحی و دوخت لباس پلیس و گارد های امنیتی استفاده می شود، چرا که مفهوم احترام را به همراه دارد. در مباحث زیبا شناختی هم رنگ آبی بسیار پرکاربرد است. طیف های روشن تر این رنگ در نقاشی ها، تداعی جوانی، انرژی و شوخ طبعی هستند و در آثار هنری قدیمی این موضوع را می توان به آسانی مشاهده کرد.

اثرات مثبت و منفی رنگ آبی

رنگ آبی به نسبت رنگ های دیگر، اثرات منفی بسیار کم تری دارد. داده های آماری نشان می دهند تصور ذهنی بیش تر افراد نسبت به این رنگ، خوش بینانه است. این موضوع حتی در مورد کسانی که آبی رنگ مورد علاقه آن ها نیست، هم تا حد زیادی درست خواهد بود.

اثرات مثبتی که می توان برای این رنگ نام برد، به شرح زیر هستند:

• تماشای رنگ آبی باعث پایین آمدن ضربان قلب و دفعات تنفس شده و در نهایت به عنوان یک عامل پایین آوردنده استرس شناخته می شود.
• به کار بردن رنگ آبی در محیط های عمومی باعث پایی آمدن تنش و برخورد میان افراد می شود.
• در بیمارستان ها از این رنگ برای پایین آوردن میزان درد بیماران استفاده می شود و اثرات ذهنی حاصل از مشاهده آن، درد را کاهش می دهد.
• به کار بردن رنگ آبی برای لباس ورزشکاران یا محیطی که در آن تمرین می کنند، کمک می کند اعتماد به نفس بالاتری به دست بیاورند.
• رنگ آبی به عنوان یک رنگ محرک ذهن شناخته می شود که باعث شکوفایی خلاقیت و نوآوری در انسان ها است

اثرات مثبت برای این رنگ، بسیار بیش تر از نوع منفی آن است، اما در این جا تنها به چند مورد از مهم ترین آن ها اشاره شد. در ادامه اما اثرات منفی رنگ آبی را مشاهده خواهید کرد:

• استفاده بیش از اندازه از این رنگ می تواند باعث ایجاد حس انزوا، افسردگی و ضد اجتماعی بودن را القا کند
• در هنگام غذا خوردن یا در محیط ها غذا خوری بهتر است از این رنگ استفاده نشود، چرا که اشتها را کاهش می دهد

کاربردهای رنگ آبی

در ادیان و فرهنگ های مختلف، رنگ آبی برای مصارفی مانند رنگ آمیزی دیوار ها استفاده می شده است. در فرهنگ اسلامی و دین اسلام، این رنگ بسیار جایگاه بالایی دارد و یکی از پرکاربردترین رنگ های در معماری اسلامی نیز شناخته می شود.

کاشی کاری مساجد، حرم ها یا مقبره ها واضح ترین مثال های برای کاربری این رنگ در گذشته هستند. برای تولید رنگ آبی از فلزات گران بها و مواد معدنی گران قیمتی استفاده می شده که ارزش بالای آن را مشخص می کند. این سنت امروزه نیز در جریان است و هم چنان در طراحی و زیبا سازی فضاهای معنوی این رنگ بسیار به کار می رود.

همان طور که اشاره کردیم این رنگ در گذشته و هم چنان در حال بسیار پرکاربرد است. رنگ آبی برای رنگ آمیزی دکور و فضای آشپزخانه بسیار مناسب است و تحقیقات نشان داده که حشرات و موجودات موذی نسبت به این رنگ حساس هستند و باعث دور شدن آن ها می شودد.

روان شناسی این رنگ ثابت کرده که به کار بردن رنگ آبی برای انجام طراحی پوستر و در کل برای تبلیغات، نتایجی مثبتی را به همراه داشته است. رنگ آبی از طریق القای حس اعتماد و اطمینان به مخاطب باعث بیش تر دیده شدن مطالب و تصاویر موجود در تبلیغ می شود و در نهایت فروش آن محصول را بالا خواهد برد.

یکی از اشکارترین کاربردهایی که می توان برای این رنگ نام برد، استفاده از آن در پرچم کشورهای مختلف است. تقریباً ۵۳% از پرچم های جهان به رنگ آبی هستند که ترکیباتی از آن را شامل می شوند. این موضوع ثابت می کند که آبی به عنوان نماد صلح، اعتماد و دوستی میان همه کشورها شناخته می شود.

جنبه های مختلف روان شناسی رنگ آبی

در هنگام صحبت در مورد روان شناسی این رنگ، می توان به موضوعات مختلفی پرداخت و رنگ آبی را در شرایط گوناگون مورد بررسی قرار داد. این دسته بندی ها می توانند بسیار گسترده باشند و اثرات رنگ آبی را در تمام جوانب زندگی روزمره افراد، تحلیل و پردازش کنند.

در ادامه چند مورد از مهم ترین جوانب روان شناسی را در رابطه با رنگ آبی تحلیل و بررسی خواهیم کرد، پس همراه ما باشید.

روان شناسی رنگ آبی در دکوراسیون

تأثیر رنگ ها بر روحیات و ادراک افراد امری ست که بر هیچ کس پوشیده نیست. از این رو استفاده صحیح از هر رنگ و یا ترکیب آن ها، می تواند فضایی به یاد ماندنی را ایجاد کند. رنگ آبی که در طراحی دکوراسیون بسیار پر استفاده است، به عنوان یک رنگ سرد و خنک شناخته می شود.

عموماً کاربرد اصلی این رنگ در قسمت آشپزخانه یا فضای پذیرایی از میهمانان است. به کار بردن این رنگ در محیط آشپزخانه از گذشته مرسوم بوده و علاوه بر دلایلی که پیش تر برای این موضوع گفته شد، استفاده از تناژهای روشن این رنگ می تواند محیطی شاد را ایجاد کند.

روان شناسی رنگ آبی در دکوراسیون اثبات کرده که این رنگ در هنگام به کار رفتن در محیط هایی که تعامل میان افراد زیاد است، اثرات بسیار مثبتی را خواهد گذاشت. القای حس دوستی و اعتماد در میان بینندگان این رنگ، باعث می شود برقراری ارتباط برای آن، آسان تر از پیش باشد.

نکته مهمی که در مورد رنگ آبی وجود دارد این است که در به کار بردن آن در اتاق خواب و سرویس بهداشتی نباید زیاده روی کرد. در محیط استراحت و خواب، رنگ آبی بسیار آرامش بخش خواهد بود، اما دقت داشته باشد که استفاده بی رویه از آن می توان اثرات سو بر روحیه فرد داشته باشد و در مرور زمان باعث منزوی و افسرده شدن او شود.

روان شناسی رنگ آبی در کودکان

رنگ ها در میان مهم ترین پارامترهای روان شناسی کودکان قرار دارند. در واقع کودکان با استفاده از رنگ ها، سعی در بیان احساسات و عواطف خود دارند. این که فرزند شما به چه رنگی علاقه مند است و از آن بیش تر استفاده می کند، می تواند اطلاعاتی در مورد ویژگی های رفتاری یا شخصیت او در اختیار شما قرار دهد.

البته که بیان یک قانون کلی در این حوزه بسیار دشوار است، چرا که کودکان از زبان رمزی خود استفاده می کنند و ممکن است در برخی موارد کودکانی که رنگ آبی را دوست دارند، بسیار با هم از نظر شخصیتی متفاوت باشند.

در یک نگاه کلی می توان این گونه بیان کرد که کودکان علاقه مند به رنگ آبی، حس زنانگی قوی تری دارند، انسان های حساس و ملایمی هستند که تمایل زیادی به صلح و آرامش دارند.

روان شناسی رنگ آبی در ( نقاشی ) کودکان نشان داده که استفاده بیش از اندازه از رنگ آبی در نقاشی های کودکان می تواند نشانه سرخوردگی و افسردگی باشد و لازم است به آن دقت شود.

روان شناسی رنگ آبی در لباس

در هنگام صحبت در مورد روان شناسی رنگ آبی در لباس، نا خود آگاه به یاد لباس های فرم مدارس دخترانه و پسرانه یا برخی ادارت می افتیم. تحقیقات نشان داده که آبی تیره حس فراصت، صداقت، آرامش و آسودگی را انتقال می دهد. همین موضوع باعث شده تا این رنگ را در شکل لباس های مختلفی به طور روزمره مشاهده کنید که جنبه اداری یا راحتی دارند.

استفاده از لباس هایی با رنگ آبی در هنگام آماده شدن برای یک مصاحبه کاری یکی از بهترین گزینه ها خواهد بود. آبی در برخورد اول شما را قابل اطمینان، با اعتماد به نفس و زیرک نشان می دهد.

نکته مهم در هنگام پوشیدن یک لباس آبی این است که آن را با چه رنگ هایی ست کرده اید. همین موضوع می تواند به اطرافیان شما کمک کند اطلاعاتی را در مورد شما حدس بزنند. ترکیب آبی روشن با رنگ های پاستیلی و کم رنگ، شما را فردی خوش بین و اجتماعی معرفی می کند و استفاده از تناژ های تیره تر این رنگ با قهوه ای، خاکستری و رنگ های تیره، شما را فردی جدی، مصمم و بااقتدار معرفی خواهد کرد.

روان شناسی رنگ آبی در خودرو

سرد بودن این رنگ باعث شده تا کم تر خودرویی را در طول روز مشاهده کنید که به رنگ آبی باشد. برخی شرکت ها از رنگ آبی برای قابل اعتماد نشان دادن خودروی خود استفاده می کنند و در واقع نوعی ابزار تبلغاتی شمرده می شود.

خودرو های آبی عموماً در دسته وسایل نقلیه گران قیمت و با ارزش شناخته می شوند که برای رنگ آمیزی ان ها از طیف های به خصوص رنگ آبی استفاده می شود. یکی از نکات قابل توجه در مورد افرادی که رنگ آبی را برای خودرو دوست دارند، این است که گاهاً به دلیل کم یاب بودن این رنگ در صنعت خودرو، باید تا چند ماه تأخیر تحویل خودرو را تحمل کنند.

به طور کلی آبی یکی از پرطرفدارترین رنگ های خودرو در جهان است و  افرادی که خودرو های آبی را ترجیح می دهند، اشخاصی محتاط، صبور و بسیار خانواده دوست هستند.

روان شناسی رنگ آبی در تبلیغات

یکی از اصلی ترین ویژگی ها در مورد این رنگ، القای حس اعتماد و اطمینان است. این همان چیزی است که آژانس های تبلیغاتی به آن نیاز دارند تا نظر مشتری را نسبت به یک محصول جلب کنند.

رنگ آبی در حوزه تبلیغات عمدتاً به عنوان پس زمینه استفاده می شود، اما مثال هایی زیادی نیز برای استفاده مستقیم از آن در لوگو شرکت های بزرگ وجود دارد. از طرفی این رنگ طیف بسیار گسترده ای دارد که اثرات متفاوتی نیز بر کاربر خواهند داشت.

ترکیب رنگ آبی با سفید در تبلیغات، حس تازگی و طراوات را انتقال می دهد. این رنگ در کنار رنگ زرد می تواند انرژی و حرکت را تداعی ببخشد و اگر با رنگ قرمز در یک ترکیب قرار گیرد، به بیننده س پیروزی و برتری را القا خواهد کرد.

به عنوان مثال شرکت پپسی که در سطح جهانی به تولید نوشابه های گازدار مشغول است، از رنگ آبی هم برای لوگو و هم پس زمینه آن استفاده کرده است.

شرکت های پیام رسان به طور گسترده این رنگ را مورد توجه قرار داده و استفاده زیادی از آن می کنند. فیس بوک، تویتتر یا اسکایپ که در حوزه نرم افزار پیام رسان بسیار شناخته شده هستند همگی لوگوی آبی رنگ دارند. عموماً در این چنین مواردی از آبی روشن استفاده می شود تا حس اعتماد، دوستی و تبادل را بیش تر منتقل کند.

سخن آخر در روان شناسی رنگ آبی

این رنگ از گذشته بسیار مورد توجه بوده و معانی مختلفی دارد. عمدتاً این مفاهیم مثبت و خوش بینانه هستند اما در برخی موارد هم اثرات فرهنگی باعث شده تا باور مردم به سمتی دیگر هدایت شود. برای مثال آبی در کره جنوبی به عنوان رنگ سوگواری و عزا شناخته می شود.

یکی از مفاهیم جهانی در مورد این رنگ، به کار رفتن آن برای مقابله با کودک آزاری و حفاظت از حقوق آن ها است. روان شناسی رنگ آبی نشان می دهد که علاوه بر کشورهای اسلامی، این رنگ در هندوستان هم بسیار مورد توجه است و یکی از خدایان آن ها که کریشنا نام دارد، پوستی سرتاسر آبی دارد