همان طور که میدانید، از رنگ های نسوز برای افزایش مقاومت سطوح در برابر حرارت بالا و خوردگی در صنایع مختلف استفاده می شود. رنگ های نسوز شامل ۴ نوع رنگ پودری، رنگ اسپری نسوز، رنگ دمای بالا سرامیکی و رنگ نسوز سیلیکونی هستند. در میان انواع رنگ نسوز، انواع سرامیکی و سیلیکونی به دلیل مقاومت بسیار بالایی که در برابر حرارت بالا ایجاد می کنند، کاربرد بیشتری دارند. اما تفاوت رنگ نسوز سرامیکی و سیلیکونی چیست و چگونه می توانیم بفهمیم انتخاب کدام یک برای ما صرفه اقتصادی و کاربرد بیشتری خواهد داشت؟
البته در نظر داشته باشید که در واقعیت رنگی به عنوان رنگ نسوز سرامیکی وجود ندارد، اما برخی از رنگهای نسوز به دلیل مقاومت بالا در برابر دما، با این نام شناخته شدهاند. برای اطلاعات بیشتر و دریافت راهنمایی با مشاوران ما در ارتباط باشید تا رنگ نسوز مدنظر خود را پبدا کنید. در ادامه مطلب به بررسی دقیق ویژگی با اصطلاح رنگ نسوز سرامیکی و تفاوت آن با رنگ نسوز سیلیکونی خواهیم پرداخت.
رنگ نسوز سرامیکی چیست؟
رنگ دمای بالا سرامیکی به عنوان یکی از مقاوم ترین انواع رنگ نسوز شناخته می شود و کاربرد آن در صنایع مختلف، بسیار بالا است. برخی از انواع رنگ نسوز با بیشترین میزان مقاومت در برابر حرارت های بالا، از نوع سرامیکی هستند.
انواع رنگ سرامیکی نسوز قادر به تحمل دماهای ۴۰۰ تا ۶۰۰ سانتی گراد و ۶۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد هستند و از بسته به ویژگی آن ها، در سازه های ضد حریق، شومینه و… کاربرد پیدا می کنند. توجه داشته باشید که کارایی و کیفیت رنگ بسته به نحوه اجرای رنگ نسوز و مرغوب بودن آن می تواند تغییر کند.
ویژگی رنگ نسوز سرامیکی
رنگ سرامیکی نسوز ضد خش است و می تواند سطوح را در برابر سایش و خوردگی حفظ کند. به لطف قدرت بالای چسبندگی رنگ سرامیکی، می توان از آن به منظور محافظت از انواع سطوح استفاده کرد. به این ترتیب، پوشانندگی بسیار خوبی ایجاد می کند و بر روی سطوح مختلف ازجمله فولاد نیز می توان از آن استفاده کرد.
رنگ سرامیکی نسوز در برابر حرارت مستقیم بی تغییر باقی می ماند و رنگ پریده و پوسته پوسته نمی شود. این رنگ فوق العاده مقاوم، الاستیک است و در هنگام تحمل حرارت بالا کاملاً بدون بو باقی می ماند. از دیگر ویژگی های پرکاربرد و پر مزیت رنگ سرامیکی می توان به مقاومت آن در برابر آب و مواد شوینده اشاره کرد.
کاربردهای رنگ نسوز سرامیکی
استفاده از رنگ سرامیکی نسوز بر روی فلزات زیر عایق یکی دیگر از کاربردهای این رنگ است. در بسیاری موارد مشاهده می کنیم که از روش عایق کاری برای جلوگیری از اتلاف انرژی، بهبود عملکرد دستگاه و افزایش عمر مفید آن استفاده می شود.
این در حالی است که رطوبت راه خود را به فضای خالی میان عایق و فلز پیدا می کند و زمینه لازم برای خوردگی را به وجود می آورد. در چنین مواقعی از رنگ نسوز به منظور جلوگیری از خوردگی و زنگ زدن فلز زیر عایق استفاده می شود.
یکی از رایج ترین رنگ های شومینه فلزی یا آجری، رنگ سرامیکی نسوز است. این شومینه ها قابل شستشو هستند؛ زیرا رنگ سرامیکی در مقابل آب و مواد شوینده مقاومت خوبی از خود نشان می دهد.
بدون بو بودن رنگ سرامیکی نسوز توانسته است آن را برای استفاده در شومینه خانگی نیز به انتخاب خوبی تبدیل کند. از رنگ سرامیکی در انواع بخاری، ضد آتش، دیواره شومینه ها و همچنین ایجاد مقاومت شیمیایی برای سطوح مختلف استفاده می شود.
تفاوت رنگ نسوز سرامیکی و سیلیکونی
رنگ سیلیکونی نسوز از ترکیب پیگمنت آلومینیوم با رزین سیلیکون متشکل از زنجیره های اکسیژن و سیلیسیم ساخته می شود و ساختاری در حالت مایع و بسیار مقاوم در برابر حرارت و خوردگی ایجاد می کند.
هرچه درصد خلوص رزین سیلیکون بیشتر باشد، مقاومت رنگ در برابر حرارت بالا نیز افزایش پیدا می کند. به دلیل وجود پیگمنت آلومینیومی، رنگ نقره ای نیمه براق است. این رنگ در میان رنگ هایی با زنجیره مولکولی بلند ترموپلاست دسته بندی می شود و به همین دلیل، احتمال از بین رفتن حالت براق آن به مرورزمان وجود دارد. تفاوت رنگ نسوز سرامیکی و سیلیکونی را از چند جهت می توان بررسی کرد:
۱.میزان مقاومت در برابر حرارت
درحالی که رنگ های نسوز سیلیکونی اغلب مقاومت پایینی در مقابل حرارت مستقیم دارند و در این شرایط ممکن است پوسته پوسته شده یا از سطح جدا شوند، این احتمال به دلیل ویژگی رنگ نسوز سرامیکی کاهش پیدا می کند.
مقاومت رنگ های سرامیکی در برابر حرارت به طور قابل توجهی بیشتر از انواع سیلیکونی است. درحالی که مقاومت رنگ دمای بالا سرامیکی به ۸۰۰ درجه سانتی گراد می رسد، حداکثر دمای قابل تحمل برای رنگ سیلیکونی نسوز ۶۰۰-۶۵۰ درجه سانتی گراد است.
البته این رقم را با استفاده از آستر زینک ریچ اتیل سیلیکات و رنگ صنعتی اپوکسی می توان تا حدی افزایش داد.
۲.مرحله خشک شدن رنگ
دیگر تفاوت رنگ سرامیکی و سیلیکونی، مراحل اجرا و مدت زمان انتظار برای اولین استفاده بعد از رنگ آمیزی است. به این صورت که رنگ های سیلیکونی نسوز حداقل بعد از ۱۰ دقیقه (بسته به دما و رطوبت محیط و ضخامت رنگ) خشک می شود و برای رسیدن به رنگ و ضخامت مور نظر، رنگ آمیزی باید مجدداً انجام شود.
روشن کردن منبع حرارت باید ۷۲ ساعت پس از اجرای رنگ سیلیکونی انجام شود؛ این در حالی است که بلافاصله پس از اجرای رنگ سرامیکی می توانید منبع حرارت را روشن کنید.
۳.شرایط رنگ در هنگام تحمل دمای بالا
ازجمله معایب استفاده از رنگ سیلیکونی، بوی نامطبوع آن در هنگام قرار گرفتن در معرض حرارت بالا است. این بوی نامطبوع به استفاده اول و دوم خلاصه نمی شود و با هر بار روشن کردن منبع حرارت، بوی نامطبوع آن به مشام می رسد.
این در حالی است که رنگ سیلیکونی به هیچ عنوان بوی نامطبوع از خود ساطع نمی شوند. به این ترتیب، با استفاده از رنگ سرامیکی در شومینه یا باربیکیو نگرانی بابت تغییر طعم و بوی غذا یا گوشت نخواهید داشت.
۴.هزینه خرید و نگهداری
هزینه خرید رنگ سیلیکونی بسیار کمتر از رنگ سرامیکی است. این تفاوت قیمت را با توجه به ویژگی های بیان شده می توان توجیه کرد.
با وجود قیمت بالاتر رنگ سرامیکی نسبت به نوع سیلیکونی، شاید برایتان سؤال شود که علت مقرون به صرفه بودن رنگ نسوز سرامیکی چیست؟ جالب است بدانید که رنگ های سیلیکونی به صورت سالانه نیاز به ترمیم دارند؛ این در حالی است که رنگ دمای بالا سرامیکی تا ۱۰-۱۵ ساله نیازی به ترمیم ندارد.
نحوه اجرای رنگ نسوز سرامیکی
- برای اجرای رنگ سرامیکی نسوز می توانید از غلتک، قلم مو یا پیستوله بهره بگیرید.
- برخی افراد به منظور رقیق کردن و رنگ آمیزی با استفاده از پیستوله (رنگ پاش)، از حلال هایی مانند تینر استفاده می کنند.
- توجه داشته باشید که حلال رنگ سرامیکی اشتعال زا است و در صورت عدم مراقبت و رعایت موارد ایمنی، استفاده از آن می تواند خطرآفرین باشد. برای رنگ آمیزی نیازی به تخصص و مهارت تخصصی نیست؛ اما رعایت نکات ایمنی الزامی است.
- پیش از اجرای رنگ، سطح موردنظر خود را به خوبی تمیز کنید. برای انجام این امر می توانید یا از شوینده ها و تینر استفاده کنید یا از روش اعمال فشار باد بهره بگیرید. ترفند سند بلاست نیز روشی است که معمولاً برای پاک سازی سطوح فولادی از آن استفاده می شود. از این روش می توان به منظور هموارسازی، پاک سازی و شکل دهی به سطوح مختلف بهره گرفت.
- بعد از پاک سازی سطح، رنگ آمیزی را به واسطه قلم مو، غلتک یا پیستوله انجام دهید. بعد از خشک شدن رنگ، می توانید شومینه، کوره یا … را روشن کنید.
- برای ترمیم باید ابتدا رنگ پوسته شده یا جداشده قبلی را با بعد از پاک سازی به روش سند بلاست انجام دهید. به این ترتیب، کیفیت و زیبایی جسم حفظ می شود.
نکات ایمنی هنگام اجرای رنگ نسوز سرامیکی
- نگهداری رنگ در ظرف دربسته
- رنگ آمیزی در فضای باز در صورت امکان
- مراجعه به پزشک در صورت بلعیدن رنگ
- استفاده از عینک و دستکش برای مراقبت از پوست و چشم
- شستشوی سریع پوست و چشم در صورت برخورد با رنگ نسوز
- اطمینان از تهویه مناسب محیط در صورت رنگ آمیزی در فضای سربسته
- استفاده از ماسک برای جلوگیری از آسیب دیدن سیستم ایمنی (به دلیل مضر بودن بخار یا گاز حلال برای تنفس)
- دور نگه داشتن ظرف رنگ از نور مستقیم خورشید، شعله و حرارت بالا (به دلیل اشتعال زا بودن حلال رنگ)
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی تفاوت رنگ نسوز سرامیکی و سیلیکونی و ویژگی های رنگ دمای بالا سرامیکی پرداختیم. بنابراین، اکنون با توجه به نکات ذکرشده در مقاله و بررسی دقیق نیاز خود می توانید از میان انواع رنگ نسوز، رنگ موردنظر خود را انتخاب و خریداری کنید. با در نظر داشتن این نکته که هر دو رنگ ماندگاری و کارایی بالایی دارند، گزینه مناسب می تواند بسته به بودجه و نیاز شما متفاوت باشد.