پرایمر ها به عنوان یک لایه آستر پیش از اعمال رنگ اصلی با توجه به سطوح مختلف مورد استفاده هستند. پوشش هایی مانند زینک ریچ اپوکسی که در دسته پرایمر ها قرار می گیرند، کمک می کنند که کیفیت لایه رنگ نهایی بالاتر برود. جنس لایه آستر با توجه به نوع سطح، متفاوت است.
در این مقاله به معرفی زینک ریچ اپوکسی خواهیم پرداخت که برای سطوح فلزی مناسب به کار می رود.
زینک ریچ اپوکسی چیست؟
زینک ریچ اپوکسی یکی از پر کاربردترین پرایمر های موجود است. این روکش عموماً بر روی سطوح فلزی کاربرد دارد و به سبب ویژگی هایی که دارد تمایز زیادی با دیگر انواع پرایمر خواهد داشت.
فرمولاسیون این پوشش بر پایه رزین اپوکسی و مواد سخت کننده پلی آمیدی است، در تعریفی ساده تر روکش زینک ریچ اپوکسی به رنگ هایی گفته می شود که دارای مقادیر زیادی از ذرات فلز روی و پودر آن هستند. روی یکی از فلزات گروه دوازده جدول تناوبی است که در این ترکیب به عنوان عامل حفاظت کننده به کار می رود.
به طور کلی فرمولاسیون این پرایمر به گونه ای است که می تواند خواص ضد خوردگی و مزیت های دیگری را برای سطوح فلزی به همراه داشته باشد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا اطلاعات جامع تری در مورد کاربرد و نحوه استفاده از آن به دست آورید.
چرا زینک ریچ اپوکسی؟
پاسخ به این سوال علاوه بر کسب اطلاعات در مورد ترکیبات آن، نیاز به بررسی ویژگی های و کاربردهای زینک ریچ اپوکسی نیز دارد. کاربرد زینک ریچ اپوکسی در صنایع مختلف به منظور حفاظت از سطوح فلزی از خوردگی، پوسیدگی و عوامل محیطی مانند تابش نور یا رطوبت است.
نکته: اتیل سیلیکات نیز مایعی است که قادر هست تا میزان زیادی در برابر حرارت بالا، خوردگی، پوسیدگی، اشعه ماوراءبنفش، نمک های خنثی و محصولات نفت خام از خود مقاومت نشان دهند، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را نیز مطالعه کنید.
این پرایمر با اعمال بر روی این سطوح و حفاظت از آن ها می تواند باعث بالا رفتن طول عمر فلز و هم چنین دوام بالاتر رنگ اصلی شود. این ماده قابلیت استفاده به صورت روکش مستقل در ساخت پل ها یا زیرساخت ها دارد اما به طور معمول از یک لایه رنگ دیگر روی آن به کار می رود تا درصد اطمینان و میزان حفاظت از سطح مورد نظر بالا رود.
این پرایمر با اعمال بر روی سطوح فلزی، برای آن حفاظت کاتدی ایجاد می کند و یک لایه با ضخامت کم از فلز روی بر روی سطح تشکیل می دهد که خاصیت حفاظتی بالایی را به همراه خواهد داشت.
به علاوه این روکش از مقاومت شیمیایی بالایی برخوردار است که در برابر حلال های زیادی مقاومت خواهد کرد. زینک ریچ اپوکسی قادر است چسبندگی بالا ایجاد کند که چسبیدن رنگ اصلی را آسان تر خواهد کرد و در کل از سختی بالایی برخوردار است.
انواع مختلف زینک ریچ
همان‍طور که عنوان شد، این روکش با ایجاد لایه محافظ روی می تواند از سطوح فلزی در برابر عوامل محیطی محافظت کند. همین موضوع نیز می تواند در دسته بندی این پرایمر پرکاربرد موثر باشد. با توجه به استاندارد های جهانی در این حوزه، انواع مختلف زینک ریچ اپوکسی می تواند شامل درصد های متفاوتی از پورد و ذرات روی باشند که باعث ایجاد تمایز میان آن ها خواهد شد.
- نوع اول: روکش زینک ریچ اپوکسی که حاوی ۸۵ درصد ذرات و پودر روی خواهد بود
- نوع دوم: زینک ریچ اپوکسی با درصد روی بین ۷۷ تا ۸۵ درصد
- نوع سوم: روکش زینک ریچ اپوکسی با درصد روی بین ۶۵ تا ۷۷ درصد
تفاوت میان این سه نوع، می تواند مشخص کننده درصد حفاظت از سطح خواهد بود. به این صورت که هر چه درصد زینک موجود در روکش زینک ریچ اپوکسی بالاتر باشد، میزان محافظت بیش تری نیز ایجاد خواهد کرد. با توجه به این موضوع بهتر است در مواردی که تماس عوامل محیطی مانند رطوبت با سطح فلز بالا است، از نوع اول زینک ریچ اپوکسی اشتفاده شود.
به طور کلی می توان این پرایمر را با توجه به ارگانیک یا غیر ارگانیک بودن نیز تقسیم بندی کرد که در ادامه هر یک را توضییح خواهیم داد:
ارگانیک
فرمولاسیون روکش ارگانیک به گونه ای است که پس از خشک شدن حاوی حدوداً ۷۵ درصد از فلز روی باشند. در این نوع از فلز روی آلی استفاده می شود و معمولاً بر پایه اپوکسی یا یورتان هستند. میزان پوشانندگی این روکش مناسب بوده و روش استفاده از آن هم چندان دشوار نخواهد بود.
غیر ارگانیک
نمونه غیر ارگانیک برای اجرا نیاز به سطوحی کاملاً تمیز و عاری از آلودگی دارند و همین موضوع باعث شده تا نحوه استفاده از آن ها کمی دشوار باشد و پروسه اجرا زمان بر شود. در این پوشش از روی معدنی برای تکمیل فرمولاسیون استفاده می شود. روی معدنی باعث می شود تا درصد حفاظت این پوشش بالا باشد و هم چنین مقاومت دمایی بالایی را برای نوع غیر ارگانیک به همراه خواهد داشت.
زینک ریچ ارگانیک یا غیر ارگانیک؟
با توجه به مشخصات این دو نوع، می توان نتیجه گرفت که روکش های غیر ارگانیک خاصیت حفاظتی و چسبندگی بالاتری خواهند داشت و در شرایط دشوار کارآمد تر خواهند بود. از طرفی از نظر سهولت در اجرا، نمونه ارگانیک عملکرد بهتری دارد و آسان تر قابل اعمال خواهد بود.
نکته آخر در مورد این پوشش ها در رابطه با میزان سختی و تحمل دمایی است که در پوشش غیر ارگانیک می توان شاهد مقاومت دمایی تا ۴۰۰ درجه سانتی گراد باشیم، در صورتی که این عدد برای پوشش ارگانیک کم تر خواهد بود.
نحوه استفاده از روکش زینک ریچ
این پرایمر در دو قوطی به صورت یک جا به فروش می رسد و لازم است به نکات مهم در نحوه استفاده از روکش زینک ریچ دقت کافی را داشته باشید:
- پس از ترکیب دو جز، مدت زمان طولانی نمی توان از آن استفاده کرد و به بیانی دیگر عمر کوتاهی خواهد داشت. از این رو باید به میزان کافی از هر یک ترکیب شود که به طور کامل و در کم ترین زمان مصرف شود.
- نحوه استفاده از روکش زینک ریچ با اسپری هوا این گونه است که باید ۵ درصد از کل مواد را تینر تشکیل دهد. این میزان برای کار با قلم مو بین ۳ تا ۵ درصد خواهد بود.
- تمام تجهیزات مورد استفاده در این فرآیند، لازم است قبل و بعد از انجام این پروسه به طور کامل با تینر مخصوص شستشو داده شوند.
- در ترکیب دو جزء زینک ریچ لازم است از همزن های برقی یا بادی پرقدرت استفاده شود تا مخلوط به طور کامل یکنواخت شود.
- در دستورالعمل نحوه استفاده این پوشش محافظ یکی از مهم ترین موارد، رعایت نکات ایمنی مانند استفاده از ماسک، و پوشش مناسب است. چرا که کار با این پرایمر ها می تواند برای انسان ایجاد خطر کند.
کاربرد های زینک ریچ اپوکسی
ویژگی های این ماده باعث شدند تا این ترکیب، کاربرد گسترده ای برای صنایع مختلف داشته باشد و در هر جا که سطوح فلزی در معرض عوامل محیطی و جوی شدید قرار دارند، قابل استفاده و کارآمد باشد.
فرمولاسیون حرفه ای آن باعث شده تا برای ایجاد محافظت از قسمت های فلزی در محیط های ساحلی، کشتی ها، پل های روی آب یا صنایع نفت و گاز کارآمد باشد.
با توجه به انواع مختلف این ماده می توان از آن در شرایط مختلف استفاده کرد و سطوح ناصاف و ناهموار را هم پوشش داد. در نهایت و با شریط معمولی روکش زینک ریچ اپوکسی بعد از خشک شدن باید ضخامتی در حدود ۵۰ تا ۷۵ میکرون داشته باشد تا بهترین بازدهی را ارائه دهد.
زینک ریچ اپوکسی یک پرایمر پرکاربرد
کاربرد این پرایمر در صنایع کوچ و بزرگ مختلف دلیلی بر ویژگی های متمایز و کارآمد آن خواهد بود. یکی دیگر از کاربرد های آن ترمیم و تعمیر پوشش هایی است که در گذشت زمان آسیب دیده اند.
کلام آخر
ما در این مقاله درباره زینک ریچ اپوکسی از دسته مربوط به انواع رنگ صنعتی صحبت کردیم. با مطالعه این مقاله می توانید تعریف کاملی از زینک ریچ اپوکسی، کاربرد ها و نحوه استفاده از آن را به دست آورید. این اطلاعات در زمان انتخاب پرایمر مناسب برای سطح مورد نظر شما، قابل استفاده است و روکش زینک ریچ اپوکسی را برای پوشش سطوح فلزی همواره به یاد خواهید داشت.
