در صنایع مختلف رزین ها با توجه به ویژگی ها و مزیت هایشان کاربردهای متفاوتی دارند. همین موجب شده رزین های مختلفی از جمله رزین اپوکسی، رزین پلی استر و همچنین رزین وینیل استر و انواع رزین های دیگر بوجود بیایند و در نتیجه گاهی انتخاب بین آن ها دشوار شود.
بنابراین لازم است درباره هر یک اطلاعات کامل تری کسب کرد تا بتوان انتخاب مناسب تری با توجه کاربردشان داشت. در این مقاله به معرفی رزین وینیل استر و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
رزین وینیل استر چیست؟
رزین وینیل استر از واکنش بین یک رزین اپوکسی و یک اسید مونوکربوکسیلیک غیر اشباع تولید می شوند. اساسا پایه وینیل استرها نیز رزین پلی استری است که با مولکول های اپوکسی تقویت شده است.
همین موجب شده از نظر کاربردی، رزین وینیل استر تقریبا مشابه با پلی استرها عمل کند و در کنار آن بسیاری از خواص و کاربرد رزین اپوکسی را نیز داشته باشد، با این تفاوت که به نسبت هر دوی آن ها مقاومت شیمیایی بالاتری دارد. ویسکوزیته وینیل استرها، پیش از رقیق شدن با استایرن، مابین پلی استرها و رزین های اپوکسی قرار دارد.
همچنین این رزین هر چه بیشتر رقیق شود قدرت و کارایی آن کمتر می شود اما در عین حال اسپری کردن یا اجرای آن با قلممو ساده تر می شود. بنابراین با توجه به اینکه برای چه کاربردی مورد استفاده قرار می گیرد به همان میزان رقیق می شود.
ویژگی های رزین وینیل استر
- وینیل استرها زنجیره مولکولی بسیار مستحکمی دارند که هیچ راه نفوذی در آن وجود ندارد. همین مساله موجب شده در برابر نفوذ آب بسیار مقاوم باشد.
- پس از پخته شدن، وینیل استرها کمتر جمع می شوند به این معنی که وقتی در قالبی قرار می گیرد به هیچ اندازه کوچک تر نشده و تغییری در آن به چشم نمی خورد.
- وینیل استرها به نسبت پلی استرها مقاومت کششی بیشتری دارند که این مساله موجب می شود ضربه بیشتری را بدون آسیب دیدن تحمل کند.
- این نوع رزین حساسیت کمتری نسبت به شرایط محیطی همانند دما و رطوبت نشان می دهد و همین موجب می شود استفاده از آن در شرایط محیطی مختلف، بخصوص در دمای بالا، امکان پذیر باشد.
- وینیل استرها چسبندگی بالایی به بدنه های فلزی و بتنی دارند.
تفاوت رزین وینیل استر، رزین پلی استر و رزین اپوکسی
اگرچه این سه ماده بسیار شبیه به هم و با ویژگی های نسبتا یکسان هستند اما تفاوت هایی نیز دارند.
- وینیل استرها به نسبت پلی استرها گرانتر هستند.
- رزین های اپوکسی در برابر بارهای ارتعاشی مقاوم تر بوده و به نسبت وینیل استر و پلی استر مقاومت بیشتری در برابر آب دارند.
- وینیل استرها استحکام کششی بیشتر و پایداری حرارتی بالاتری دارند.
کاربردهای رزین وینیل استر
کاربرد وینیل استرها و پلی استرها تقریبا مشابه هم است. اما جایی که ویژگی های فیزیکی مواد کاربردی به قیمت آن ارجحیت دارد، وینیل استر حرف اول را می زند. برخی از معمول ترین کاربردهای رزین وینیل استر به شرح زیر است:
- کاربردهای نظامی و هوا فضا
- صنعت حمل و نقل: برای ساخت قطعات اتومبیل و سایر وسایل نقلیه
- ساخت و ساز: جهت استحکام ساختمان ها و تقویت مقاومت پل ها
- صنایع دریایی: به دلیل مقاومت بالایی که رزین وینیل استر در برابر آب دارد به یک ماده پرکاربرد در صنایع دریایی تبدیل شده است. به همین دلیل از این ماده در ساخت بدنه قایق های ماهیگیری و رنگ آمیزی کشتی، موتور قایق ها و سایر قطعاتی که در معرض آب قرار دارند استفاده می شود.
- مقاوم سازی مخازن: با توجه به مقاومت بالایی که این نوع رزین در برابر مواد شیمیایی دارد از این ماده برای مقاوم سازی مخازن و جلوگیری از خوردگی آن ها استفاده می شود.
نحوه اجرای رزین وینیل استر
این نوع رزین به راحتی با غلطک و اسپری قابل اجرا است. هرچند باید با توجه به اینکه با کدامیک از این ابزار نسبت به اجرای آن اقدام می کنید میزان رقیق بودن آن را نیز بسنجید.
بعنوان مثال اغلب مواقع برای استفاده از اسپری یا دستگاه ایرلس لازم است مواد شما غلظت کمتری داشته باشد تا بهتر اسپری شود در عین حال هنگام اجرا با غلطک باید غلظت بیشتری داشته باشد که چسبندگی آن به غلطک بالاتر برود. به همین دلیل است که لازم است مراحل اجرا با هر یک از این ابزار را بدانید.
علاوه بر این ها، سطحی که می خواهید رزین را به روی آن اجرا شود باید عاری از هرگونه گرد و غبار و چربی باشد چرا که به روی نتیجه کار تاثیرگذار خواهد بود.
به همین دلیل است که معمولا سطوح را قبل از اجرا کاملا تمیز می کنند و تا خشک شدن کامل آن صبر می کنند و سپس نسبت به اجرای رزین وینیل استر اقدام می کنند.
اگرچه وینیل استر به روی هر سطحی و در دمای متفاوت مقاومت بالایی دارد اما بهتر است هنگام اجرا، دمای سطح کمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد نباشد و تا جای ممکن حین اجرا، فضای کار رطوبت بالایی نداشته باشد.
در نظر داشته باشید که رزین های وینیل استر نیز می توانند به اندازه رزین اپوکسی حساسیت زا باشند بنابراین حین اجرا باید از تمامی نکاتی که برای جلوگیری از عوارض اپوکسی اجرا می شود پیروی کنید. بنابراین داشتن ماسک، پوشیدن دستکش و عینک از الزامات اجرای این ماده شیمیایی محسوب می شوند.
سخن پایانی
وقتی قرار باشد در کارهای خاص و اغلب صنعتی، یک ماده مقاوم و مستحکم استفاده شود، انتخاب بین انواع رزین دشوار می شود چرا که اغلب این مواد خواص یکسانی دارند ولی در برخی جهات نسبت به یکدیگر ارجحیت دارند که همین موجب می شود با توجه به کاربردی که نیاز است یکی از آن ها انتخاب شود.
رزین وینیل استر خود از واکنش رزین اپوکسی و مواد شیمیایی دیگر ساخته می شود که همین مساله آن را به ماده مستحکم تر و مقاوم تری در برابر مواد اسیدی و شیمیایی تبدیل می کند. بنابراین می تواند در مواقعی که مقاومت شیمیایی و عایق کاری بالایی مورد نیاز است از این ماده استفاده شود.
