رنگ روغنی یکی از انواع رنگ های کاربردی است که منشاء شیمیایی دارد و از روغن گیاهی نظیر سویا، پنبه و … ساخته می شود. رنگ روغن در برابر آب بسیار مقاوم بوده و پاک کردن رنگ روغنی راحت نیست. اکثر رنگ های روغنی در دسترس از ترکیب رنگ دانه، رزین آلکیدی و حلال بر پایه نفت بدست می آیند. این نوع رنگ را می توان در ساختمان مورد استفاده قرار داد و نمونه های مات، نیمه مات و براق می باشد.
رنگ های روغنی در نقاشی دیوار و ساختمان بسیار کاربردی است و از نظر ساختار و حلال با رنگ های پلاستیک و آکریلیک بسیار متفاوت می باشد. در ساخت این نوع رنگ، رنگ دانه مورد نظر را با روغن خشک شونده حل می کنند که روغن می تواند استر گلیسیرین با اسید چرب باشد.
در اثر هوا خوردگی با هوا ترکیب شده و اکسید می شوند به لایه ای مقاوم تبدیل می شوند. در رقیق شدن رنگ روغن نیز از تینر روغنی، نفت و بنزین استفاده شده که با قرار گیری در معرض هوا خشک می شوند.
روش پاک کردن رنگ روغنی از روی سطوح
ریختن رنگ روغنی بر روی سطوح مختلف نظیر سرامیک، لباس، درب و … از معضلاتی است که در رنگ های ساختمانی با آن روبرو می شوید و روش پاک کردن رنگ روغنی در هر سطح متفاوت است.
به عنوان مثال نحوه پاک کردن لکه روغنی روی سرامیک با لکه روی فرش متفاوت است و هر کدام با یک ابزار و روش از بین می روند. در سطوحی مانند سرامیک یا زمین بهتر است سطوح را قبل از رنگ آمیزی نایلون بکشید. اگر رنگ بر روی زمین پاشیده شد ابتدا با لیسه یا کاردک روی آن را بکشید تا رنگ پاک شود و سپس در صوت ماندن لک یا رنگ با تینر آن را پاک کنید.
در نظر داشته باشید که حتماً از یک دستکش استفاده کنید تا تینر به دستتان آسیب نزند. در مورد رنگ های پاشیده شده بر روی شیشه نیز باید بگوییم با استفاده از تیغ شیشه ای می توانید آن را تمیز کنید. همچنین از آب و مایع ظرفشویی نیز می توان استفاده کرد. به این صورت که کمی آب گرم و مایع ظرفشویی را با هم ترکیب کنید و با یک اسفنج نرم قسمت های رنگ شده را تمیز کنید.
این ترکیب مانع افتادن خط بر روی شیشه می شود و لکه را نرم می کند. روش دیگری که برای پاک کرد رنگ روغنی شیشه وجود دارد این است که از یک حلال شیمیایی نیز می توانید استفاده کنید. مقداری الکل را بر روی یک پارچه بریزید و رنگ پاک کنید. علاوه بر این می توانید از پدهای مخصوص لاک ناخن نیز استفاده کنید.
۱.نحوه پاک کردن رنگ روغنی از روی سطوح ابزار آلات رنگ
مرحله مهم برای پاک کردن رنگ روغنی نیاز به رقیق کننده دارید. رنگ روغنی به تنهایی در برابر آب مقاومت زیادی دارد، و برای پاک شدن نیاز به رقیق کننده هایی دارد تا بتواند در آن حل شود. برای پاک کردن ابزاری که قسمتی از آن شیشه ای است، مقداری الکل را روی ابزار ریخته و سپس با یک پارچه روی آن بکشید.
در صورتی که جنس دسته ابزار آلات شما از جنس چوب است، باید توجه داشته باشید که آسیبی نبیند. برای این کار می توانید از متانول استفاده کنید. مقداری متانول را روی ابزار اسپری کرده و با یک پارچه تمیز یا پارچه ای که رنگ آن خشک شده، روی ابزار چوبی بکشید. سپس آن را به خوبی با آب بشویید و سریع خشک کنید.
یکی از ابزاری که مستقیما با رنگ روغنی در تماس است، قلمو است. برای پاک کردن رنگ روغنی از روی قلمو، ابتدا قلمو با یک دستمال خشک کاملا پاک کنید. نفت یا تینر را داخل یک ظرف ریخته و سپس قلمو به خوبی داخل ظرف تکان دهید تا کاملا همه رنگ ها از روی آن پاک شود. در مرحله بعد قلمو را به آرامی با آب و صابون بشویید. در مرحله چهارم قلمو را روی یک پارچه خشک کمی خم و راست کنید.
یکی از تجهیزات دیگر رنگ آمیزی با رنگ روغنی، پالت رنگ است. برای تمیز کردن پالت رنگی یک دستمال نخی را به حلال هایی از جمله وایت اسپریت و تربانتین آغشته کرده و روی پالت بکشید تا کاملا تمیز شود.
برای این که وقت و میزان حلال زیادی برای پاک کردن استفاده نکنید، در پایان هر جلسه از نقاشی پالت را تمیز کنید. در صورتی که از پالت پلاستیکی استفاده می کنید، پس از هر بار استفاده مقداری تینر روی پالت ریخته و پس از چند دقیقه با تیغ شیشه پاک کن آن را به راحتی تمیز کنید.
۲.روش پاک کردن رنگ روغنی از روی پوست
اگر در حین استفاده از رنگ روغنی کمی رنگ بر روی پوست شما ریخت سریعاً به سراغ مواد شیمیایی نظیر تینر یا بنزین نروید. استفاده از این مواد شیمیای مضر به پوست شما آسیب می زنند.
بهترین روش پاک کردن رنگ روغنی از روی پوست این است که با استفاده از ترکیب یک قاشق غذا خوری روغن زیتون به همراه یک قاشق چای خوری نمک آن را روی پوست خود بریزید و تا دو دقیقه بر روی پوست ماساژ دهید سپس با آب گرم و صابون بشویید.
۳.روش پاک کردن رنگ روغنی از روی لباس
روش پاک کردن رنگ روغنی بر روی لباس به خصوص لباس های سفید کمی سخت است. زمان در این خصوص یکی از فاکتورهای مهم به حساب می آید و بهتر است قبل از خشک شدن رنگ بر روی لباس سریعاً برای پاک کردن آن اقدام نمایید.
با استفاده از کاغذ یا تکه های پارچه یا چاقو رنگ را پاک کنید و بهتر است با ضربات بسیار آرام و بدون کشیده شدن و پاشیدن رنگ به اطراف دیگر لباس این کار را انجام دهید.
رنگ پلاستیکی به راحتی با یک پارچه نم دار نیز خشک می شوند اما رنگ های روغنی به دلیل غلظت بالا نیاز به یک دستمال یا پارچه یک به الکل یا تینر دارد. بعد از پاک کردن ناحیه رنگی لباس را سریعاً در ماشین لباسشویی جهت شسته شدن و پاک شدن کامل لکه بیاندازید.
توجه داشته باشید که در پاک کردن رنگ لباس سرعت عمل بسیار مهم است و هر چه لکه کهنه تر شود، پاک کردن آن سخت تر می شود. در خصوص لباس های رنگی نیز باید بگوییم که همان مراحل گفته شده برای لباس های سفیدرا انجام دهید.
در صورت پاک نشدن می توانید یک تکه پارچه سفید رنگ را به پاک کننده الکل یا هر حلال دیگری که ۹۰ درصد الکل داشته باشد؛ آغشته کنید و به صورت ضربه های بسیار کوتاه و تند روی لکه های رنگی بزنید. این کار را به صورت مدام تا چند دقیقه انجام دهید و سپس لباس ها را با آب گرم بشویید.
۴.روش پاک کردن رنگ روغنی روی درب
پاک کردن رنگ روغنی بر روی درب کار چندان سختی نیست، کافیست حلال هایی نظیر تینر را داشته باشید. برای این کار ابتدا یک پنبه آغشته به تینر را بر روی لکه قرار دهید، در نظر داشته باشید که پنبه را بر روی لکه نمالید.
تا دو سه مرتبه این کار را انجام دهید و سپس با استفاده از یک دستمال تمیز روی لکه را بکشید.
۵.روش پاک کردن رنگ روغنی از روی فرش
لکه های رنگ روغنی با استفاده از کارتک یا تیغ به راحتی از روی سرامیک، لباس و … پاک می شوند، اما لکه های روغنی روی فرش به این راحتی نمی رود و روش مخصوص به خود را دارد.
اگر فرش شما از جنس خاص از نوع ابریشم و یا پشم است بهتر است خود سرانه اقدام به تمیز کردن آن نکنید و آن را به قالیشویی بسپارید. در غیر این صورت با استفاده از یک کارتک یا چاقوی کند لکه را بردارید. بعد پاک شدن لکه با یک حوله کاغذی روی قسمت رنگی را بپوشانید تا جذب حوله شود.
جمع بندی
لکه های و کثیفی ناشی از انواع رنگ روغنی را باید ابتدا با پارچه آغشته به الکل مالش دهید و چند دقیقه پارچه را بر روی لکه بگذارید تا لکه از بین برود. به طور معمول اکثر این نوع لکه های با این روش از بین می رود، اما اگر با این روش لکه به راحتی پاک نشد با استفاده از سیم ظرفشویی آغشته به واکس مایع این کار را به راحتی انجام دهید؛ در نهایت نیز اثر رنگ را با آب و صابون شستشو دهید.
اگر لکه کاملاً به صورت خشک شده باشد، قبل انجام این اقدامات برای پاک کردن رنگ روغنی، ابتدا لکه را تا جای ممکن با یک شی نوک نیز آن را بتراشید و از سطح جدا کنید. در نظر داشته باشید پاک کردن رنگ از روی کریستال و لوازم روشنایی نظیر لوستر نیاز به دقت بیشتری دارد. در مجموع اگر لکه های رنگ روغنی کم است خودتان با کارتک و یا هر وسیله دیگری که در بالا اشاره شد سطح را پاک کنید، اما اگر شدت و پراکندگی آن در سطح زیاد است به صورت مکانیزه تمام لکه ها را پاک کنید.