انتخاب رنگ ساختمانی یکی از مهم ترین نکاتی است که در دکوراسیون داخلی و خارجی باید به آن دقت کنید و بر نمای کلی ساختمان تاثیر بسیار زیادی دارد.
از نخستین مرتبه ای که انسان ها رنگ های ساختمانی را به عنوان یک پوششی محافظتی و زیبایی استفاده کردند، مدت زمان زیادی می گذرد و در طول این مدت اختراع جایگزین های جدید برای رنگ ساختمانی، نتوانسته است از محبوبیت آن بکاهد.
در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی رنگ ساختمانی و ذکر انواع آن، ویژگی های کلی هر یک از این موارد را نیز بیان کنیم. پس اگر شما نیز به حوزه دکوراسیون و معماری علاقه دارید یا فعالیت شغلی شما با استفاده از رنگ های ساختمانی گره خورده است، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
معرفی کلی رنگ های ساختمانی
همان طور که از نام این نوع رنگ مشخص است، به رنگ های شیمیایی که در محیط های داخلی و خارجی ساختمان به کار می روند رنگ ساختمانی گفته می شود. محبوبیت این نوع پوشش خارجی با توجه به دلایل متعددی است که در زیر به بعضی از آن ها اشاره می کنیم:
- استفاده از رنگ های ساختمانی در مقایسه با سایر پوشش های مشابه بسیار مقرون به صرفه است.
- انتخاب رنگ ساختمانی برای ایجاد تغییر ظاهری در نمای بیرونی یا داخلی ساختمان، یک روش آسان و تقریبا سریع است.
- تنوع بالای رنگ های ساختمانی از دیگر دلایل محبوبیت آن ها به شمار می آید.
- اجرای رنگ ساختمانی تنها به کمی سلیقه و دقت نیاز دارد و افراد بدون داشتن تخصص خاصی نیز می توانند ظاهر ساختمان خود را تغییر دهند.
- تنوع بالای رنگ های ساختمانی از نظر ساختار و کاربرد سبب شده است تا هر یک از آن ها برای استفاده در یک محیط مشخص مناسب باشند.
این رنگ ها با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند و بهترین رنگ ساختمانی گزینه ای است که یکی از اهداف زیر را با توجه به نیاز شما محقق کند:
- ایجاد تغییر ظاهری مثبت در سطح مورد نظر
- یکدست کردن سطح کار و پوشاندن عیوب احتمالی
- جلوگیری از آسیب دیدن سطح مورد نظر
- جلوگیری از زنگ زدن اجسام و سطح های فلزی
ترکیبات و فرمولاسیون رنگ های ساختمانی
فرمولاسیون و ترکیب مواد، در انواع رنگ ساختمانی با یکدیگر متفاوت است اما تقریبا در ساختار همه این رنگ ها، از ترکیبات زیر و با نسبت های متغییر استفاده می شود:
- اولین و یکی از مهم ترین ترکیب موجود در رنگ های ساختمانی، رنگدانه ها هستند. این مواد که به شکل ذرات جامدی در فرمول اصلی رنگ ترکیب می شوند، نوع رنگ و درجه آن را به وجود می آورند.
رنگدانه ها در انواع آلی و معدنی استفاده می شوند. - رنگدانه یارها یکی دیگر از ترکیبات رنگ های ساختمانی هستند که وظیفه آن ها اصلاح و تعدیل رنگدانه ها است.
- شاید بتوان گفت اصلی ترین ترکیب این نوع رنگ ها، رزین یا پایه است. رزین ها یک نوع مواد شیمیایی هستند که مقاومت ترکیب نهایی را افزایش می دهند و نقش آن ها تامین پوشش اصلی رنگ خواهد بود.
- حلال ها نیز از دیگر ترکیبات اصلی محسوب می شوند که برای حل کردن رزین مورد استفاده قرار می گیرند. میزان و نوع حلال ها ویژگی اصلی رنگ را تعیین می کند.
- از دیگر موادی که به مقدار خیلی کم در ترکیبات اصلی رنگ ساختمان استفاده می شوند اما می توانند کیفیت مواد را بسیار افزایش دهند، مواد افزودنی هستند. این افزودنی ها با توجه به انتظار ما از رنگ و کاربری آن متفاوت هستند و هر کدام به محصول نهایی یک ویژگی خاص می بخشند.
فاکتورهای مهم در انتخاب بهترین رنگ ساختمانی
رنگ های ساختمانی در انواع مختلفی وجود دارند که هر یک از آن ها برای موقعیت و شرایط ویژه ای به کار می رود. انتخاب بهترین رنگ برای فضای مورد نظر، به معیارهای مختلفی بستگی دارد که بعضی از مهم ترین موارد آن به شرح زیر هستند:
۱. دوام
یکی از مولفه های بسیار مهم در انتخاب رنگ ساختمانی، دوام و مقاومت رنگ مورد نظر است. این مولفه با توجه به مکان اجرای رنگ تغییر می کند. به عنوان مثال رنگی که برای نمای بیرونی ساختمان استفاده می شوند باید از دوام و مقاومت بیشتری برخوردار باشد.
۲. ضدآب بودن
با افزودن بعضی از مواد اضافه به ساختار رنگ، می توان به ترکیب مورد نظر خاصیت ضدآب بودن بخشید. استفاده از رنگ های ضدآب برای همه موقعیت ها مناسب نیست. بخواهیم مثال بزنیم، می توان از این نوع رگ برای رنگ آمیزی سقف حمام که مستقیما با رطوبت در ارتباط قرار دارد، استفاده کرد.
رنگ های ضدآب همچنین قابل شستشو هستند، به واسطه همین ویژگی توصیه می کنیم از آن ها در مکان هایی که در معرض آلودگی قرار دارند، استفاده کنید.
۳. میزان هزینه
از دیگر معیارهای بسیار مهم در انتخاب بهترین رنگ ساختمانی، میزان بودجه ای است که برای رنگ آمیزی فضای مورد نظر در اختیار دارید. در مواردی که بودجه شما محدود است، بهتر است گزینه هایی را انتخاب کنید که صرفه اقتصادی بهتری دارند.
همچنین میزان استفاده از محیط مورد نظر نیز در انتخاب رنگ های با قیمت مختلف تاثیر مستقیم دارد. بهتر است برای محیط های پرتردد و با استفاده زیاد، از رنگ های باکیفیت بالا و همچنین قیمت بیشتر استفاده کنید.
۴. سبک بنا
سبک استفاده شده در طراحی و دکوراسیون هر ساختمان، در انتخاب طیف رنگ استفاده شده برای آن بسیار موثر است.
به طور مثال برای رنگ آمیزی ساختمان هایی با سبک دکوراسیون سنتی و کلاسیک، استفاده از رنگ های فسفری و تند مناسب نیست. در مقابل می توان از این طیف رنگ به منظور رنگ آمیزی ساختمان های مدرن استفاده کرد.
۵. مدت زمان خشک شدن
از دیگر ملاک های انتخاب بهترین رنگ برای ساختمان، مدت زمانی است که برای خشک شدن رنگ در نظر دارید. محدودیت شما برای سریع خشک شدن رنگ یا بالعکس، می تواند تا حد زیادی در انتخاب بهترین رنگ ساختمانی به شما کمک کند.
۶. جنس سطح زیرین
یک ملاک بسیار مهم دیگر که باید در هنگام انتخاب رنگ ساختمانی به آن توجه داشته باشید، جنس سطح زیرین است. هر یک از انواع رنگ ساختمانی ویژگی های مخصوص به خود را دارند و برای استفاده در یک فضای ویژه مناسب هستند. با توجه به این خصوصیات و همچنین جنس دیوار، می توان بهترین گزینه را برای نقاشی آن انتخاب کرد.
۷. نحوه اجرا
اجرای انواع رنگ های ساختمانی با یکدیگر تفاوت دارد و شما برای انتخاب بهترین رنگ، باید به شرایط اجرای آن توجه داشته باشید.
به عنوان مثال اگر قصد دارید خودتان محل مورد نظر را رنگ آمیزی کنید، باید به سراغ رنگ های معمولی مانند رنگ روغنی بروید و اجرای انوع پیچیده را به افراد متخصص بسپارید.
انواع رنگ ساختمانی
با بررسی ویژگی های خاص و کاربرد انواع رنگ ساختمانی، می توانیم یک گام دیگر به انتخاب بهترین گزینه ممکن نزدیک تر شویم.
همه رنگ های ساختمانی در یک تقسیم بندی کلی، داخل دو گروه بزرگ جای می گیرند. اسامی این دو دسته و زیرمجموعه های آن ها در فهرست زیر قابل مشاهده است:
- رنگ های معمولی که رایج ترین نوع رنگ ساختمانی هستند و انواع پلاستیکی، روغنی، اکریلیک، نانو و اپوکسی را شامل می شوند. البته رنگ های اپوکسی خود دنیای بسیار وسیعی دارند و به انواع مختلفی تقسیم می شوند که بعضی از آن ها طرح دار و تعدادی دیگر نیز معمولی هستند.
- رنگ های طرح دار دومین گروه بزرگ تقسیم بندی این محصولات ساختمانی هستند که مواردی را مانند رنگ بلکا، مولتی کالر و کنیتکس شامل می شوند.
۱. رنگ پلاستیکی
در پاسخ به سوال رنگ پلاستیک ساختمانی چیست باید گفت، یکی از رایج ترین و قدیمی ترین انواع رنگ های ساختمانی، رنگ های پلاستیکی هستند که طرفداران زیادی دارند و با روی کار آمدن رنگ های جدید، محبوبیت خود را از دست نداده اند. ماده اصلی تشکیل دهنده رنگ های پلاستیکی رزین امولسیونی پلی وینیل استات است.
برای آماده کردن این نوع رنگ و نقاشی سطح مورد نظر، نیازی به استفاده از حلال های نفتی نیست. همچنین آماده کردن سطح کار برای اجرای رنگ پلاستیکی به زیرسازی نیازی نخواهد داشت.
این نوع رنگ ها را می توان به دو دسته کاملا پلاستیکی و نیمه پلاستیکی تقسیم کرد که نیمه پلاستیکی ها مقاومت بسیار کمی در برابر شستشو دارند اما مقاومت تمام پلاستیکی ها در مقابل شستشو بیشتر است.
غلظت بالای رنگ های پلاستیکی سبب شده است که گاهی رد غلتک یا فرچه روی سطح بماند اما از سوی دیگر پوشش دهی بالای آن ها، برای پوشاندن عیوب موجود در ساختمان مناسب است.
کاربرد رنگ ساختمانی پلاستیکی بیشتر برای استفاده در سقف ساختمان هایی است که در معرض آلودگی کمتری قرار دارند. همچنین باید توجه داشته باشید که استفاده از این نوع برای رنگ زدن سطوح فلزی مناسب نیست.
اگر بخواهیم مزایا و معایب رنگ های ساختمانی پلاستیکی را برشماریم، باید به فهرست های زیر نگاهی بیندازیم.
مزایای رنگ پلاستیکی :
- از مزایای این رنگ ها می توان به بوی بسیار کم آن ها اشاره کرد.
- رنگ های پلاستیکی به سرعت خشک می شوند.
- قیمت مناسبی دارند.
- پوشش دهی بالایی دارند.
- به حلال های نفتی نیازی ندارند.
معایب رنگ پلاستیکی :
- برای استفاده روی سطوح فلزی مناسب نیستند.
- مقاومت کمی در برابر شستشو دارند.
۲. رنگ روغنی
در پاسخ به سوال رنگ روغنی ساختمانی چیست باید بدانید، یکی دیگر از انواع رنگ های روغنی که کارایی بسیار بالایی دارد، روغنی یا آکلیدی است. این نوع رنگ که در سه مدل مات، نیمه مات و براق وجود دارد، تقریبا برای تمام سطوح از جمله دیوارهای داخلی و خارجی، سطوح فلزی و سقف نیز کاربرد دارد.
ماده اصلی تشکیل دهنده این رنگ ها رزین آکلیدی جامد است که برای آماده کردن اصولی آن باید از تینرهای روغنی استفاده کنید.
از بین سه دسته رنگ روغنی آکلیدی، نوع براق آن در مقایسه با دو دسته دیگر، در برابر رطوبت مقاومت بیشتری دارد و در اکثر موارد برای سقف حمام و سایر مکان های مشابه استفاده می شود.
استفاده از این نوع پوشش برای پنهان کردن عیوب موجود در سطح، نیازمند زیرسازی مناسب و استفاده از سمباده و سایر وسایلی است که کمک می کنند تا سطح مورد نظر صاف و یکدست شود.
در مواردی که رنگ آمیزی سطح را بدون زیرسازی مناسب انجام دهید، پوشش دهی رنگ آکلیدی بسیار پایین می آید و ایرادهای زیر پدیدار خواهند شد.
مزایای رنگ آکلیدی :
- قابل شستشو است.
- روی انواع سطوح گچی، چوبی و فلزی قابل اجرا است.
- جلای خاصی دارد و درصورت زیرسازی درست، پوشش دهی آن بالا است.
- رنگ های آکلیدی مقرون به صرفه هستند.
معایب رنگ آلکیدی :
- بوی زننده و زیادی دارند.
- اجرای آن ها نیاز به زیرسازی دقیق دارد.
۳. رنگ اکریلیک
رنگ اکریلیک خود جزو دسته رنگ های معمولی محسوب می شود اما از این نوع بیشتر برای طرح دادن به سطح زیرین استفاده خواهد شد. آکلریک ها که پایه آب هستند، برای آماده شدن نیازی به تینرها و حلال های نفتی و روغنی ندارند.
انعطاف پذیری بالای رنگ های ساختمانی اکریلیکی سبب شده است تا استفاده از آن ها روی همه سطوح، کار بدون مشکل و دردسری باشد. همچنین تنوع بسیار بالا در طیف رنگ های آن ها دلیلی برای محبوبیت هر چه بیشتر این دسته از پوشش های ساختمانی است.
این نوع رنگ نیز مانند نوع روغنی در سه مدل مات، براق و نیمه براق به بازار عرضه می شود. بهتر است بدانید رنگ های اکریلیکی قابل شستشو هستند، از همین رو برای استفاده در محیط هایی مانند آشپزخانه، گزینه مناسبی به شمار می آیتد.
در زیر مزایا و معایب رنگ های ساختمانی اکریلیکی را به صورت تفکیک شده، آورده ایم.
مزایای رنگ آکریلیک :
در ادامه برخی از مزایای رنگ اکریلیک را بررسی خواهیم کرد؛
- تنوع بسیار بالا در طیف رنگی
- قابل اجرا روی سطوح مختلف
- قابل شستشو بودن
- بی نیاز از تینر یا سایر حلال های نفتی
- پوشش دهی مناسب
- بوی بسیار ملایم و کم
معایب رنگ اکریلیک :
- افت کیفیت در موارد اجرا با قلمو
- نبود قابلیت شستشو در بعضی از نمونه های این رنگ
۴. رنگ نانو
رنگ های نانو با کمک گرفتن از یک نوع فناوری به همین نام، از ویژگی های خاصی برخوردار هستند. بارزترین ویژگی رنگ نانو، مقاومت بالای آن در برابر آتش و حرارت است. به همین دلیل گاهی آن ها را با نام رنگ ضدحریق نیز می شناسند.
بعضی دیگر از ویژگی های این پوشش های صنعتی، مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر آب، ضدخش بودن، ضدباکتری بودن و ویژگی های دیگر است.
از این رنگ ها می توان در همه محیط ها استفاده کرد، اما کاربرد رایج آن ها در مکان هایی است که در معرض رفت وآمد شدید یا خطر احتراق قرار دارند.
۵. رنگ اپوکسی
یکی دیگر از رنگ های ساختمانی که خود انواع مختلفی دارد، رنگ اپوکسی است. ممکن این سوال که رنگ اپوکسی چیست برای شما نیز مطرح باشد. این ماده که یک پوشش بسیار مقاوم و غیرقابل نفوذ به شمار می آید، بیشتر برای پوشاندن کف و سقف بناهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
رنگ های اپوکسی از ترکیب رزین اپوکسی با سخت کننده به دست می آیند و با توجه به ضخامت متفاوت آن ها، ویژگی های منحصر به فردی نیز دارند. اجرای اپوکسی روی سطوح مختلف بتنی، سرامیکی، موزاییکی، سیمانی و نمونه های مشابه امکان پذیر است.
مزایای رنگ اپوکسی :
- این نوع رنگ ها به عنوان یک کفپوش مقاوم، ضدآب و ضدضربه استفاده می شوند.
- از رنگ های اپوکسی می توان روی سطوح مختلف استفاده کرد.
- انواع مختلفی دارند که هر یک ویژگی منحصر به خود را خواهند داشت.
- ماندگاری بسیار زیادی دارند.
- در برابر آتش مقاوم هستند.
- قابل شستشو هستند.
معایب رنگ اپوکسی :
- روی سطوح چوبی و فلزی اجرا نمی شوند.
- کاربرد اصلی آن ها تنها برای کف ساختمان های مختلف است.
- اجرای آن ها نیازمند تخصص ویژه است.
- در برابر نور خورشید حساس هستند.
۶. رنگ بلکا
رنگ بلکا که جزو رنگ های طرح دار است، یک نوع پوشش سلولزی به شمار می آید که ظاهری برجسته و شبیه به کاغذ دیواری دارد. قیمت رنگ بلکا در مقایسه با کاغذ دیواری بسیار کمتر است و عیوب موجود در دیوار را به خوبی پوشش می دهد.
از این رنگ تنها برای رنگ آمیزی دیوارها و سقف داخلی ساختمان استفاده می کنند و اجرای آن در محیط های خارجی توصیه نمی شود. مزایا و معایب رنگ های ساختمانی بلکا عبارت هستند از:
مزایا رنگ بلکا :
- روی انواع سطوح چوبی، سیمانی، گچی و غیره اجرا می شود.
- به عنوان عایق صوتی عمل می کند.
- برای محیط زیست هیچ خطری ندارد.
- عایق حرارتی به حساب می آید.
- اجرای آن نیازمند زیرسازی سطح مورد نظر نیست.
معایب رنگ بلکا :
- برای تعویض آن باید کل رنگ را از دیوار پاک کرد.
- از آن در محیط های خارجی ساختمان و محیط های مرطوب استفاده نمی کنند.
۷. رنگ مولتی کالر
از رنگ مولتی کالر که در بیشتر موارد جزو رنگ های طرح دار محسوب می شوند، برای ایجاد طرح های نازک و ظریف روی سطوح مختلف استفاده خواهد شد. اجرای این نوع رنگ بسیار آسان است و در بیشتر موارد با استفاده از اسپری رنگ نیز امکان پذیر خواهد بود.
از مولتی کالر می توان روی انواع سطوح گچی، سیمانی، فلزی، شیشه ای، چوبی، پلاستیکی و سطوح دیگر استفاده کرد.
اگر علاقمندید تا در مورد این رنگ بیشتر بدانید، ما در مطلب دیگرمان با عنوان رنگ مولتی کالر چیست در مورد این رنگ بیشتر صحبت کرده ایم.
مزایای رنگ مولتی کالر :
- جذب نکردن گرد و غبار
- نداشتن بو
- تنوع بالا
- خشک شدن سریع
- قابل شستشو بودن
همچنین از معایب استفاده رنگ مولتی کالر می توان به قیمت بالای آن و نیاز به ابزار خاص برای اجرا اشاره کرد.
۸. رنگ کنیتکس
کنیتکس یا رنگ چرم نوع دیگری از رنگ های ساختمانی است که در دسته پوشش های طرح دار قرار می گیرد. استفاده از این رنگ سبب ایجاد یک پوشش برجسته روی سطح مورد نظر می شود و دوام بسیار بالایی دارد.
کنیتکس خود به سه نوع روغنی، اکریلیک و پلاستیکی تقسیم می شود. هر یک از مدل های این رنگ ویژگی های منحصر به خود را دارند و در موارد ویژه ای به کار برده خواهند شد.
مزایای استفاده از رنگ کنیتکس
- قابل شستشو است.
- روی سطوح مختلف از جمله سطوح سیمانی صاف اجرا می شود.
- اجرای آن نیاز به زیرسازی ندارد.
- عیوب دیوار یا سقف را می پوشاند.
- سرعت اجرای آن بالا است.
در مواردی که بخواهید روی کنیتکس یک رنگ دیگر اجرا کنید، باید کل سطح را از کنیتکس قبلی پاک کنید که آن را می توانیم یکی از معایب استفاده از این رنگ معرفی کنیم.
سخن نهایی
رنگ ساختمانی یک نوع پوشش مناسب برای نمای داخلی و گاهی خارجی ساختمان است که انواع مختلفی دارد و به رو ش های متفاوتی اجرا می شود. ما در این مطلب ضمن تعریف و معرفی انواع آن، کاربرد رنگ ساختمانی را در موارد مختلف نیز شرح دادیم.
از طرفی با توضیح مزایا و معایب هر رنگ سعی کردیم به شما کمک کنیم با توجه به نیاز خود بهترین تصمیم را زمان انتخاب رنگ ساختمانی بگیرید. اگر علاقمند به خرید رنگ ساختمانی هستید، و دوست دارید اطلاعات بیشتری متناسب با فضای خود داشته باشید، همکاران ما در رنگ تهران شما را راهنمایی خواهند کرد.